Ewangelia (Łk 14, 1. 7-14)
Kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się uniża, będzie wywyższony
Słowa Ewangelii według Świętego Łukasza
Gdy Jezus przyszedł do domu pewnego przywódcy faryzeuszów, aby w szabat spożyć posiłek, oni Go śledzili. Potem opowiedział zaproszonym przypowieść, gdy zauważył, jak sobie pierwsze miejsca wybierali. Tak mówił do nich:
«Jeśli cię ktoś zaprosi na ucztę, nie zajmuj pierwszego miejsca, by przypadkiem ktoś znamienitszy od ciebie nie był zaproszony przez niego. Wówczas przyjdzie ten, kto was obu zaprosił, i powie ci: „Ustąp temu miejsca”, a wtedy musiałbyś ze wstydem zająć ostatnie miejsce.
Lecz gdy będziesz zaproszony, idź i usiądź na ostatnim miejscu. A gdy przyjdzie ten, który cię zaprosił, powie ci: „Przyjacielu, przesiądź się wyżej”. I spotka cię zaszczyt wobec wszystkich współbiesiadników. Każdy bowiem, kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się uniża, będzie wywyższony».
Do tego zaś, który Go zaprosił, mówił także: «Gdy wydajesz obiad albo wieczerzę, nie zapraszaj swoich przyjaciół ani braci, ani krewnych, ani zamożnych sąsiadów, aby cię i oni nawzajem nie zaprosili, i miałbyś odpłatę. Lecz kiedy urządzasz przyjęcie, zaproś ubogich, ułomnych, chromych i niewidomych. A będziesz szczęśliwy, ponieważ nie mają czym tobie się odwdzięczyć; odpłatę bowiem otrzymasz przy zmartwychwstaniu sprawiedliwych».
Im większy jesteś, tym bardziej się uniżaj
Pokora to jeden z najpiękniejszych przymiotów Boga. Ta prawda wielokrotnie znalazła wyraz już w Starym Testamencie, co potwierdza czytanie wyjęte z Mądrości Syracha, które zawiera znamienne pouczenie: „Im większy jesteś, tym bardziej się uniżaj, a znajdziesz łaskę u Pana”. Takie zalecenie idzie na przekór rzeczywistości, w której żyjemy, naznaczonej pogonią za zaszczytami, dominacją i władzą, aczkolwiek nasze czasy nie są pod tym względem żadnym wyjątkiem. Starotestamentowy mędrzec wskazał także na niezwykły paradoks: „Wielka jest bowiem potęga Pana i przez pokornych bywa chwalony”. Bóg otrzymuje uwielbienie przede wszystkim od tych, którzy są pokorni. Ludzie ogarnięci pychą i zasklepieni w sobie pozostają nieczuli na Jego majestat i potęgę.
Mądrość Syracha została podjęta i potwierdzona przez Jezusa. Jego nauczanie często wyrastało z konkretnych sytuacji – takie również powinno być duszpasterskie nauczanie Kościoła. Tym razem okazję do przypowieści stanowił wstęp do uczty wydanej w domu pewnego przywódcy faryzeuszów. Zanim się rozpoczęła, wielu biesiadników wybierało sobie pierwsze miejsca. Nie trzeba długo szukać, żeby podobne zabiegi i zachowania zobaczyć i w naszych środowiskach, także kościelnych. Ich groteskowość jest tym większa, że od dwóch tysięcy lat znamy nauczanie Jezusa. Jeżeli chcemy Go naprawdę naśladować, właśnie w tej dziedzinie wydaje się to bodaj najłatwiejsze, a zarazem najbardziej wychowawcze.
Jezus powiedział, że największa nagroda za pokorę i dobroć nastąpi przy zmartwychwstaniu sprawiedliwych. Ten rys eschatologiczny, który wyraźnie odróżnia chrześcijaństwo od innych religii, także od religii Starego Testamentu – został uwypuklony w Liście do Hebrajczyków. Autor porównuje Stare i Nowe Przymierze i wykazuje wyższość drugiego; zapowiada „Jeruzalem niebieskie” i uroczyste zgromadzenie sprawiedliwych wszystkich czasów. Będą wśród nich również bohaterowie wiary Starego Testamentu. Ta świadomość jest zdecydowanie wyraźniejsza w Kościele prawosławnym niż wśród katolików. Prawosławni czczą św. Abrahama, św. Izaaka, św. Jakuba, św. Mojżesza, św. Izajasza i innych starotestamentowych sprawiedliwych w przekonaniu, że my, chrześcijanie, stanowimy kolejne ogniwa łańcucha, któremu oni dali początek, bo „już doszli do celu, do Pośrednika Nowego Testamentu – Jezusa”.
Ks. prof. Waldemar Chrostowski
Źródło